Mapa Śląska Jonasa Scultetusa z XVII wieku

Stara mapa Śląska pochodząca z XVII wieku. Szczegółowa mapa Śląska autorstwa śląskiego kartografa i notariusza Jonasa Scultetusa. Sporządzona w I połowie XVII wieku, wydana w Amsterdamie. Dolny i Górny Śląsk na starej mapie. Do pobrania archiwalna mapa Śląska.

Mapa Śląska z XVII wieku autorstwa Jonasa Scultetusa

Jonas Scultetus urodził się w 1603 roku w Szprotawie na Dolnym Śląsku. O jego życiorysie wiemy niewiele. W latach 20. studiował prawo na uniwersytetach we Frankfurcie i Lipsku. Po zakończeniu studiów zajął się kartografią. Opracował kilka map związanych ze Śląskiem i stricte Dolnym Śląskiem, które następnie w latach 30. zostały wydane w Amsterdamie. Pod koniec swojego życia pracował jako notariusz.

Prezentowana mapa ogólna Śląska, stworzona przez Jonasa Scultetusa, została po raz pierwszy opublikowana (prawdopodobnie) w 1636 roku w Amsterdamie. Jednakże zamieszczony poniżej egzemplarz pochodzi z późniejszego wydania. Z dużą dozą pewności możemy stwierdzić, że Scultetus oparł swoją mapę na wydanej w poprzednim wieku mapie Martina Helwiga, uzupełniając ją o swoją własną wiedzę. Jednak w przeciwieństwie do mapy Helwiga, Scultetus zorientował swoją mapę w kierunku północnym. W lewym górnym rogu znajduje się legenda z opisem (po łacinie) użytych sygnaturek. Na mapie zaznaczone są: miasta, wsie, zamki i klasztory, a także nazwy niektórych gór. Na mapie naniesiona jest również bogata sieć rzeczna, góry (w formie kopczyków) i lasy. Dodatkowo przerywaną linią zaznaczone są granice księstw. W niektórych wydaniach map były one kolorowane (patrz kolejna mapa poniżej). Wśród śląskich ziem umieszczona jest również ziemia kłodzka (hrabstwo kłodzkie). Mapa posiada również naniesioną siatkę kartograficzną. Mapa Śląska Jonasa Scultetusa, podobnie jak mapa Martina Helwiga, doczekała się licznych kolejnych wydań i przeróbek. Była to jedna z głównych map Śląska używanych w XVII wieku.

Zdigitalizowana mapa dostępna jest również w zasobach Biblioteki Cyfrowej UWr – link_1 i link_2

Kolorowe wydanie mapy Śląska z XVII wieku

Spotkać możemy również pokolorowane wersje mapy Scultetusa. Poniżej mapa z zasobów zdigitalizowanej biblioteki uniwersyteckiej w Münster. Zgodnie z informacją podaną w opisie mapa została opublikowana w 1630 roku w Amsterdamie, jednak to datowanie przypuszczalnie nie jest poprawne. Mapa pochodzi z pierwszych wydań, ponieważ wygląd dużych miast na mapie (Wrocław, Opole, Praga itd.) zaprezentowany jest w formie sygnaturki, a nie (jak w przypadku mapy powyżej) za pomocą schematycznego planu miasta.

Zdigitalizowana kolorowa wersja mapa dostępna jest również w zasobach Universitäts- und Landesbibliothek Münster – link